21 maja przypada Europejski Dzień Obszarów Natura 2000. Głównym celem funkcjonowania Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000 jest zachowanie określonych typów siedlisk przyrodniczych i gatunków roślin i zwierząt, które uważa się za cenne (znaczące dla zachowania dziedzictwa przyrodniczego Europy) i zagrożone wyginięciem w skali całej Europy.
Podstawą funkcjonowania obszarów Natura 2000 są dwie unijne dyrektywy tzw. Dyrektywa ptasia i Dyrektywa siedliskowa. Najważniejszym kryterium wyznaczania obszarów Natura 2000 są wartości przyrodnicze danego terenu, które gromadzone są w tzw. Standardowym Formularzu Danych. Zawiera on najważniejsze informacje o położeniu i powierzchni obszaru, występujących typach siedlisk przyrodniczych i gatunkach „naturowych”, ich liczebności, wartości przyrodniczej i zagrożeniach. Każdy obszar Natura 2000 musi posiadać także dokument planistyczny w postaci planu zadań ochronnych lub planu ochrony.
Na obszarach Natura 2000 możliwe jest prowadzenie dotychczasowej działalności gospodarczej : rolnej czy leśnej, byleby nie pogarszała ona stanu przedmiotu ochrony. Każdy obszar Natura 2000 to obszar ochrony, a nie obszar chroniony w całości, gdyż ochronie podlegają w nim tylko konkretne siedliska przyrodnicze i gatunki „naturowe”. Jednakże znajdujące się w granicach Natury 2000 obiekty objęte takimi formami ochrony obszarowej jak park narodowy, park krajobrazowy, czy rezerwat przyrody zgodnie z prawem podlegają ochronie w całości.
Europa zajmuje niespełna 5% lądowej powierzchni Ziemi. Jednak pomimo niewielkich rozmiarów, na jej obszarze występuje ogromna różnorodność roślin, zwierząt i krajobrazów, z których wiele nie występuje nigdzie indziej na świecie. Bogactwo biologiczne w dużym stopniu wynika z różnic klimatycznych, geologicznych i geomorfologicznych. Od wybrzeża Morza Bałtyckiego, przez równiny niżu środkowopolskiego po szczyty Tatr – bioróżnorodność w Polsce jest doprawdy zadziwiająca. Obecnie w Polsce sieć Natura 2000 zajmuje prawie 1/5 powierzchni lądowej Polski. W jej skład wchodzi 850 obszarów siedliskowych oraz 145 obszarów ptasich.
Opr. DWB
Zdj. D.Bień.
