Muchołówki to małe ptaki z rzędu wróblowych należące do rodziny muchołówkowatych. W Polsce występują cztery gatunki muchołówek są to: muchołówka szara, muchołówka mała, muchołówka żałobna i muchołówka białoszyja. Obecnie do rodziny muchołówkowatych jest przypisanych, więcej gatunków, które wcześniej należały do rodziny drozdowatych, ale żaden z nich w nazwie rodzajowej nie ma przedrostka „muchołówka”. Wszystkie cztery gatunki muchołówek, które spotykamy w naszym kraju są gatunkami u nas lęgowymi oraz można je spotkać w woj. łódzkim.
Muchołówki to gatunki ptaków wędrownych, które od nas odlatują głównie do Afryki. Muchołówka mała jako jeden z nielicznych gatunków ptaków u nas gniazdujących leci na zimowiska do Indii. Maj to okres kiedy chyba najłatwiej zobaczyć wszystkie nasze gatunki muchołówek, gdyż są bardzo aktywne i często śpiewają. Wszystkie muchołówki lubią przysiadywać na uschniętych gałęziach i czatować na swoje ofiary, które zwykle łapią w locie, do których dość charakterystycznie pionowo podlatują. Zwykle przesiadują na dobrze nasłonecznionych miejscach. W Spalskim Parku Krajobrazowym również można spotkać wszystkie cztery gatunki muchołówek. Najliczniejsza jest muchołówka szara, której śpiew jest mało charakterystyczny i nawet ciężko go tak nazwać. Sam ptak jak sama nazwa wskazuje jest szary z jaśniejszym kreskowanym spodem, więc również wyglądem się nie wyróżnia. Spotkać ją można w różnych lasach, lubi jednak miejsca dobrze oświetlona i przerzedzone. Jest za to największą z naszych muchołówek, choć różnice wielkości nie są tu znaczne bo osiąga do 15 cm długości, a najmniejsza muchołówka mała ma do 12 cm długości. Muchołówka mała prócz tego, że jest najmniejsza jest też najbardziej kolorowa, gdyż dorosłe samce mają pomarańczowe gardło, które graniczy z kolorem niebieskawym zachodzącym na oko i policzki. Z wierzchu jest płowo brązowa o jasnym spodzie. Ma też biało czarny ogon. Gdy siedzi przypomina rudzika. Dwa pozostałe gatunki muchołówka żałobna i białoszyja, są tak blisko ze sobą spokrewnione, że zdarza się dość regularnie im krzyżować. Z wyglądu muchołówka żałobna od białoszyjej najłatwiej rozpoznać właśnie po białej obroży na szyi u muchołówki białoszyjej. Muchołówka mała występuje w starych ciemnych lasach liściastych często w buczynach, tutaj jednak wybiera ciemne lasy grądowe. W Spalskim Parku Krajobrazowym co roku gniazduje skrajnie nielicznie do 5 par. Najczęściej można ją spotkać w rez. Spała i Konewka. Muchołówka żałobna jest spotykana w różnych lasach na terenie całego Parku, ale również preferuje stare drzewostany oraz bardzo chętnie zasiedla budki lęgowe. Muchołówka białoszyja jest najrzadszą z muchołówek i nie co roku udaje mi się ją spotkać w tutejszych lasach. Ona również zwykle spotykana jest w starszych drzewostanach zwłaszcza ze stojącym uschniętymi pojedynczymi starymi drzewami. Podczas ostatnio prowadzonego monitoringu tutejszych lasów udało się ją po raz kolejny spotkać. Muchołówka białoszyja w Polsce występuje głównie na południu i wschodzie kraju, gdzie lokalnie może być nawet liczna. Muchołówka mała i białoszyja znajdują się w Czerwonej Księdze Ptaków Ziemi Łódzkiej, gdzie mają status gatunków odpowiednio zagrożonego i krytycznie zagrożonego. Spalski Parku Krajobrazowy jest jednym z niewielu obszarów na terenie woj. łódzkiego, gdzie wszystkie gatunki naszych muchołówek można spotkać. Oba gatunki chronione są również międzynarodową ochroną, gdyż znajdują się w Załączniku I Dyrektywy Ptasiej.
