Luty to okres w świecie ptaków w naszym kraju, kiedy zaczyna się już wyraźny okres migracji wiosennej. Część z migrujących gatunków pojawia się u nas tylko przelotnie robiąc sobie odpoczynek w podróży dalej na wschód i północ Europy oraz Azji, gniazdujących w strefie tundry i tajgi. O tej porze roku można, więc się spodziewać, że wśród tych migrujących ptaków pojawią się gatunki rzadziej odwiedzające naszą okolicę. W ostatnich dniach na terenie Spalskiego Parku Krajobrazowego udało się spotkać dwa takie dość ciekawe gatunki, które są umieszczone m.in. w książce „Rzadkie ptaki Ziemi Łódzkiej”. Pierwszy z nich to drzemlik Falco columbarius – najmniejszy sokół Europy, który w naszym kraju pojawia się tylko przelotnie, a część z ptaków u nas również zimuje.
Trudno powiedzieć czy widziane osobniki tutaj były ptakami już przelotnymi czy zimującymi, choć więcej wskazuje na ten pierwszy wariant. Drzemliki są wielkości małego gołębia. Samice i młode osobniki z wierzchu brązowoszare z wyraźnie ciemno pręgowanym ogonem, spód jasny z ciemnym kreskowaniem. Na policzku niewyraźny wąs. Dorosły samiec zaś jest z wierzchu niebieskoszary, ogon z wyraźnym szerokim ciemnym pasem na końcu. Lotki ciemne, a pieś rdzawożółta z drobniejszym kreskowaniem niż u ptaków młodych czy samic. Drzemliki to bardzo sprawni łowcy. Zwykle jednak ciężko je w komfortowych warunkach obserwować, gdyż mimo niewielkich rozmiarów utrzymują znaczny dystans ucieczki, zwykle 200-300 m. Lata najczęściej tuż nad ziemią z dużą prędkości co dodatkowo utrudnia jego zaobserwowanie i często, gdy tylko straci się go na moment z oczu ciężko go ponownie wypatrzeć. Polują głównie na małe ptaki wielkości sikorki/wróbla a z racji w sumie bardzo podobnego ubarwienia często są mylone z znacznie częściej spotykanym krogulcem, który też w podobny sposób poluje i ma dość podobną dietę. Drzemlik to ptak typowy dla terenów otwartych, dlatego u nas zwykle spotyka się go nad rozległymi polami lub łąkami unika zaś terenów leśny i zabudowanych, w których znacznie lepiej radzi sobie właśnie krogulec. Krogulec jest np. częstym gościem zimą przy domowych karmikach. W ostatnich dniach udało się dwukrotnie zaobserwować drzemliki raz ptaka w upierzeniu samicy, drugim razem był to dorosły samiec.
Drugi ciekawy gatunek ostatnio tu spotkany to prawdziwy mistrz kamuflażu i stalowych nerwów. Bekasik Lymnocryptes minimus, bo o nim mowa to z kolej najmniejszy nasz „bekas” choć stanowi osobne plemię jest bardzo podobny do znacznie częściej spotykanego w naszym kraju bekasa kszyka. Należy do rzędu ptaków siewkowych, które w większości są związane z terenami wodno-błotnymi. Bekasik tylko wyjątkowo był dawniej stwierdzany jako lęgowy w naszym kraju, obecnie jednak można go spotkać na przelotach oraz w okresie zimowym. Ptaki te wyróżniają się intensywnie żółtymi pasami kontrastującymi z ciemnym grzbietem o metalicznym połysku. Przebywają zwykle na płytkich błotnistych brzegach rzek i stawów oraz rozlewiskach na łąkach. Ptak ten ma tak kamuflujące upierzenie, że zwykle dostrzegamy go dopiero gdy nagle wyleci wprost z pod naszych nóg. Bekasik jest niewielkich rozmiarów nieco większy od wróbla z dość długim dziobem. W Spalskim Parku Krajobrazowym pojawia się regularnie, choć zwykle w okresie szczytu ich przelotu, który w wiosną przypada na kwiecień. Dość wczesna data może sugerować, że ptaki tu w tym roku zimowały co jest nadal znacznie rzadziej stwierdzane. Obserwacja o tyle też ciekawa, że ptaki były aż 3 i nawet jednego udało się udokumentować.
Literatura:
Chmielewski S., Dombrowski A., Tabor J., Górski A., Łukaszewicz M. (red.) 2023.Ptaki Niziny Mazowieckiej. Monografia faunistyczna. T. II. M-ŚTO, Pionki-Poznań.
Dombrowski A., Chmielewski S., Łukaszewicz M., Tabor J., Górski A. (red.) 2023.Ptaki Niziny Mazowieckiej. Monografia faunistyczna. T. I. M-ŚTO, Pionki-Poznań.
Janiszewski T., Podlaszczuk P., Wężyk M. (red.) 2020. Rzadkie ptaki Ziemi Łódzkiej. Wydawnictwo Bekwarek, Łódź.
Svensson L., Mullarney K., Zetterstrom D. 2012. Przewodnik Collinsa. Ptaki. Najpełniejszy przewodnik do rozpoznawania ptaków Europy i obszaru śródziemnomorskiego. MULTICO, Warszawa.
