Dziś Dzień Krajobrazu. Warto w taki dzień napisać słów parę z teorii krajobrazu, a dokładnie o jego wnętrzach.
Aby prawidłowo oceniać, jakość krajobrazu należy umieć analizować jego budowę i strukturę. Do tego m.in. służą wyodrębnione jednostki – wnętrza architektoniczno-krajobrazowe. Według Bogdanowskiego (1981) „krajobraz poznajemy poprzez rozeznanie jego wnętrz”. Wnętrze – jego pojęcie powstało w sferze symbolicznej wyobraźni i jest umowne (Patoczka 2000), jest to część badanego krajobrazu, która składa się z pewnych określonych elementów i łączy się z innymi wnętrzami, jest wyodrębnioną częścią przestrzeni. Wnętrze składa się z czterech podstawowych elementów: płaszczyzny poziomej, ścian, sklepienia i elementów wolno stojących. Składowe te oddziaływują na krajobraz dając nam niepowtarzalny odbiór – widok, panoramę i detal danego wnętrza. Obraz ten może być podzielony ścianami lub łączący się z sąsiednimi wnętrzami za pomocą „bram” (Patoczka 2000). Ściana wnętrza jest to forma lub zespół form ograniczających widok na poziomie naszego wzroku, brama zaś to każda przerwa w ścianie. System zmysłów człowieka odbierający bodźce dąży do ich porządkowania i usystematyzowania – tak samo jest z postrzeganym krajobrazem – próbujemy zamknąć go w jakimś schemacie kompozycyjnym, nie możemy się od tego uwolnić obserwując i nieustannie oceniając nasze otoczenie. To właśnie wnętrza są podstawowymi elementami determinującymi odbiór krajobrazu, a co za tym idzie kształtującymi nasze wrażenia. Badanie wnętrz stało się w obliczu degradacji krajobrazu koniecznością – jest to ważny wskaźnik, jakości życia, świadomego bądź nieświadomego gospodarowania zasobami natury i kultury przez człowieka. „W każdym momencie naszego życia (chcąc/nie chcąc) przebywamy we wnętrzach. Poprzez wnętrza komunikujemy się i doświadczamy świata - nie możemy się od nich uwolnić. Ich ściany i bramy obserwujemy i oceniamy nieustannie. Uwikłani w brzydotę dnia codziennego staramy się choć na krótko pocieszyć naturalnym - harmonijnym widokiem krajobrazu (podziwiać monumentalne góry czy falujące morze). Często chcemy choć na krótko zmienić otoczenie - odwiedzić nieznaną okolice lub obcy kraj - aby choć na krótko cieszyć się nieznanym/odkrywanym przez nas krajobrazem” (Patoczka fragm. pracy habilitacyjnej, 2000). Fizjonomia wnętrz stanowi złożony zasób środowiska - świadczy o bogactwie i prawidłowości gospodarowania krajobrazem, lub też często odsłania zniszczenia i zagrożenie jego zasobów.(PW)
